Używamy Cookies w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników.
Dalesze korzystanie z tego serwisu oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Dowiedz się więcej o naszej polityce prywatności

Zamknij

15 - 24/06/2018

W ramach Malta Festival Poznań 2018, w budynku poznańskiego Collegium Maius, odbędzie się konferencja naukowa „Kolektywy teatralne, artystyczne i badawcze”, której gośćmi będą m.in. Jan Lauwers, Lisaboa Houbrechts, Joris Janssens. 

Konferencja odbędzie się 19 czerwca (wtorek) w godzinach 9:30–17:45 w Collegium Maius (ul. Fredry 19), sala 119 (1 piętro). 

Kolektyw – po latach zapomnienia – wrócił jako propozycja nowej organizacji grupy. Zapraszamy do prześledzenia historii i współczesności polskich kolektywów twórczych oraz namysłu nad ich stosunkiem do instytucjonalności, czynników decydujących o ich trwałości, rozwoju oraz efektów ich działań. Jak działa kolektyw? Czy zawiązuje się dlatego, że projektu nie można zrealizować w ramach istniejących instytucji? Czy grupa spotyka się, by twórczo połączyć rozmaite kompetencje?

Jan Lauwers w próbach nazwania środowiska pracy swojego zespołu wymyślił termin „Needlapb" – miał on ujmować „potrzebę [stworzenia] laboratorium (ang. need lab), czyli chęć eksperymentowania i przekraczania granic łączącą się z potrzebą intymności i opieki (ang. lap)" [Nie widzę piękna…, s. 23], co było uściśleniem, po latach pracy, pierwotnego zawołania, które dało nazwę teatrowi: potrzebuję towarzystwa! Wielu krytyków i obserwatorów Needcompany pisało o tym, że współpracownicy Lauwersa dobierani są przezeń starannie i emocjonalnie, co wcale się nie wyklucza, ponieważ reżyser „musi ich pokochać", żeby móc razem z nimi tworzyć. Needcompany określany jest czasem jako modelowy zespół „kolektywny", tymczasem jednak w przywołanych opisach widać wyraźną strukturę – lidera i resztę. „Kolektyw" jednak w tym przypadku odnosi się nie tyle do struktury zespołu (skądinąd próbę uprawiania sztuki „bez lidera" Lauwers przeszedł już wcześniej i uznał ten etap za podobny do gry „dzieciaków tworzących grupę rockową"), ile do sposobu pracy, ponieważ Lauwers po pierwsze: konsekwentnie zaprasza artystów z różnych obszarów sztuki, a po drugie: działa dzięki systemowi grantów. Te dwa aspekty – różnorodność kompetencji twórców pracujących wspólnie oraz pozainstytucjonalne usytuowanie zespołu - wydały nam się interesującymi punktami wyjścia dla dyskusji o współczesnych kolektywach twórczych. 

CZĘŚĆ PANELOWA
Panel 1 (godz. 9.30–11.00) Jak to robią Flamandowie?
Goście:
– Joris Janssens (Kierownik działu badań i rozwoju / Kunstenpunt / Flanders Arts Institute)
– Jan Lauwers (reżyser, artysta wizualny / Needcompany)
– Lisaboa Houbrechts (reżyserka / Kuiperskaai)
Prowadzenie: dr Agata Siwiak (UAM), Katarzyna Tórz (programerka Malta Festival Poznań)

Panel 2 (godz. 11.30–13.00) Jak to robią Polacy?
Goście:
– Justyna Sobczyk (pedagożka teatralna, reżyserka / temat: Teatr 21 jako kolektyw / projekty społeczne a kolektywność)
– Michał Borczuch (reżyser / temat: Możliwości pracy kolektywnej w teatrach instytucjonalnych; kolektywy w projektach partycypacyjnych)
– Sonia Roszczuk (aktorka / temat: Aktor w pracy kolektywnej)
Prowadzenie: Stanisław Godlewski (UAM), dr Tomasz Kowalski (UAM)

(przerwa obiadowa, godz. 13.00-14.00)

CZĘŚĆ KONFERENCYJNA
Wystąpienia konferencyjne (godz. 14.00–17.45; wystąpienia 20-minutowe + dyskusja)
Referenci:
– dr Piotr Morawski (UW): Kolektyw i instytucja. Państwowy Teatr Ziemi Mazowieckiej
– dr Monika Kwaśniewska (UJ): Teatr instytucjonalny a praca w kolektywie z perspektywy aktorów
– prof. dr hab. Grzegorz Niziołek (UJ, AST w Krakowie): Możliwości pracy kolektywnej na uczelni artystycznej
– prof. UAM dr hab. Agnieszka Jelewska i dr Michał Krawczak (UAM): Kolektywy badawczo-artystyczne a nowa humanistyka
– dr Agata Siwiak (UAM): Kolektywy inkluzywne
– Stanisław Godlewski (UAM), Zofia Smolarska (AT), Justyna Michalik (IS PAN), Małgorzata Jabłońska (UJ) – międzyośrodkowy kolektyw badawczy: koncepcja i prowadzenie dyskusji podsumowującej w formule „stołu performatywnego" – Kolektywy twórcze w Polsce

Zagadnienia do rozważenia podczas paneli, wystąpień i dyskusji:
Czym jest kolektyw i co go stanowi? Czym różni się od innych rodzajów wspólnej pracy artystycznej i badawczej?
Jakie znaczenie w przypadku kolektywów mają uwarunkowania/umocowania instytucjonalne i system polityczny?
Demokratyzacja pracy – utopia czy konieczność?
Czy może istnieć kolektyw bez silnego lidera?
Jakie znaczenie w pracy kolektywnej mają prywatne relacje i emocje członków grupy?
Interdyscyplinarność i różnorodne kompetencje członków kolektywów – co wnoszą do pracy?
Czy kolektywy mogą być alternatywą wobec dominującej polityki, systemów produkcji, systemów pracy?
Interdyscyplinarność i różnorodne kompetencje członków kolektywów - co wnoszą do pracy i jak przekładają się na estetykę spektakli?
Jakie są korzenie historyczne kolektywów w Polsce? – teatry offowe i alternatywne, awangardowe, teatry staropolskie, oficjalne teatry nieinstytucjonalne (laboratoryjne) okresu PRL-u (Grotowski, Kantor)?
Jakie są systemy pracy kolektywnej za granicą i czy sensowna i możliwa jest ich adaptacja w Polsce?
Jakie czynniki decydują o trwałości i rozwoju kolektywów, a jakie w tym przeszkadzają?

Organizatorzy: Stanisław Godlewski, prof. UAM dr hab. Ewa Guderian-Czaplińska i dr Agata Siwiak z Zakładu Teatru (Instytut Teatru i Sztuki Mediów WFPiK UAM)
Instytucje: Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM, Malta Festival Poznań